Wyspiański pod mikroskopem

Było to zimą roku 1894, w budynku przy ulicy św. Anny 6, w mrocznej sali Katedry Zoologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Stanisław Wyspiański, odrywając na krótkie chwile wzrok od mikroskopu, naszkicował ołówkiem na kartonie sześć faz podziału komórkowego. Potem, dla lepszego uwidocznienia dynamiki podziału, pogrubił węglem kontury faz i wrzeciona podziałowego, chromosomy zabarwił brązowymi, a obwodowe partie cytoplazmy niebieskimi pastelami. W końcu dodał tu i ówdzie żółci i bieli. Tak powstały obraz, zwany „Komórką w podwojeniu”, służył początkowo jako tablica poglądowa w nauczaniu cytologii, a kiedy sława Wyspiańskiego jako

malarza była już ugruntowana, obraz oprawiono i stał się ozdobą gabinetu kierownika katedry. Jest własnością uniwersytetu do dziś”.

http://pbkom.eu/sites/default/files/artykulydo2012/35_3_413.pdf

KOMÓRKA W PODWOJENIU” – MAŁO ZNANY SZKIC WYSPIAŃSKIEGO

Czesław JURA, Zakład Zoologii Systematycznej i Zoogeografii UJ, Kraków

A gdyby tak pod mikroskopem przyjrzeć się twórczości Stanisława Wyspiańskiego? Skupić się na szczególe, na drobiazgach? Ta gra ma Was do tego zachęcić – i to na kilka sposobów. Tematem gry jest 10 dzieł Wyspiańskiego: obrazów, witraży, rysunków.

Zawartość pudelka:
- 60 kartoników (10 kompletów po 6 kartoników, komplet zawiera 2 kartoniki z dziełem, 1 kartonik z powiększeniem fragmentu danego dzieła, 1 kartonik z jego tytułem, 1 z datą powstania oraz 1 z ciekawostką faktograficzną)

- instrukcja (pobierz)

W najprostszą wersję gry mogą bawić się nawet dzieci w wieku przedszkolnym. W kolejnych wariantach poziom trudności jest coraz wyższy, gra będzie więc wyzwaniem zarówno dla tych najmłodszych graczy, jak i dla dorosłych.

WARIANT NR 1 – MEMO DLA NAJMŁODSZYCH

Gra dla 2 lub więcej graczy. Rekomendowany wiek graczy: 5 – 10 lat.

Do gry używamy 20 kartoników (10 par) z dziełami Wyspiańskiego.

Tasujemy kartoniki i układamy na stole obrazkami do dołu tak, by karty nie nachodziły na siebie. Pierwszy gracz odkrywa dowolny kartonik, po czym, w drugim ruchu tej samej kolejki, stara się odkryć kartonik do niego pasujący. Jeżeli trafi na parę, odkłada ją na bok. Jeżeli nie trafi na parę, zakrywa kartoniki obrazkami do dołu. W obu przypadkach następuje ruch kolejnego gracza. Gra kończy się wraz z odkryciem wszystkich kart. Wygrywa ten, kto zebrał najwięcej par.

WARIANT NR 3 – FAKTY I OBRAZY

Gra dla 2 lub więcej graczy. Rekomendowany wiek graczy: 12 – 15 lat.
Do gry używamy 20 kartoników: 10 obrazków przedstawiających dzieła oraz 10 z informacjami faktograficznymi.

Tasujemy kartoniki i układamy na stole obrazkami do dołu tak, by karty nie nachodziły na siebie. Pierwszy gracz odkrywa dowolny kartonik, po czym w drugim ruchu tej samej kolejki stara się odkryć kartonik z informacją o danym dziele. Jeżeli trafi na parę, odkłada ją na bok. Jeżeli nie trafi na parę, zakrywa kartoniki obrazkami do dołu. W obu przypadkach następuje ruch kolejnego gracza. Gra kończy się wraz z odkryciem wszystkich kart. Wygrywa ten, kto zebrał najwięcej par.

WARIANT NR 5 – ZNAM DZIEŁA WYSPIAŃSKIEGO NA PIĄTKĘ!

W grze może wziąć udział kolejno dowolna liczba graczy. Jedna osoba powinna czuwać nad prawidłowością rozwiązywania zadania przez kolejnych graczy. Może też mierzyć czas każdej z osób. Rekomendowany wiek graczy: 12+
Do gry używamy dowolnych 3 zestawów kartoników. Każdy zestaw musi się składać z: obrazka przedstawiającego dzieło, obrazka przedstawiającego powiększenie, kartonika z tytułem, kartonika z datą, kartonika z informacją faktograficzną.

Tasujemy kartoniki i układamy na stole obrazkami i tekstem do góry. Zadaniem gracza jest jak najszybsze połączenie ich w 3 zestawy dotyczące 3 różnych dzieł (w każdym po 5 kartoników). Kolejnym graczom można mierzyć czas - wtedy wygra osoba, która zadanie wykona najszybciej.

WARIANT NR 7 – WERSJA GRY NA ZAJĘCIA PLASTYCZNE

Do gry używamy kartoników z dziełami i ich powiększeniami. Powinno ich być tyle, ilu jest uczestników zajęć.
Uczestnicy losują z ułożonych do góry nogami kartoników (z całym dziełem lub z jego fragmentem) jeden z nich. Następnie:
- dzieci młodsze mogą mieć przygotowaną przez prowadzącego kartę z dziełem. Zadaniem dzieci jest dokończyć je według oryginału albo według własnego pomysłu.
- dzieci starsze powinny narysować wybrane dzieło lub jego fragment i dokończyć je zgodnie z oryginałem albo własnym pomysłem.

WARIANT NR 2 – MEMO Z POWIĘKSZENIEM

 

Gra dla 2 lub więcej graczy. Rekomendowany wiek graczy: 7 – 12 lat.

Do gry używamy 20 kartoników z dziełami Wyspiańskiego: 10 obrazków przedstawiających dzieła oraz 10 przedstawiających ich powiększone fragmenty.

[Zasady gry są identyczne jak w MEMO DLA NAJMŁODSZYCH]

Tasujemy kartoniki i układamy na stole obrazkami do dołu tak, by karty nie nachodziły na siebie. Pierwszy gracz odkrywa dowolny kartonik, po czym w drugim ruchu tej samej kolejki stara się odkryć kartonik do niego pasujący. Jeżeli trafi na parę, odkłada ją na bok. Jeżeli nie trafi na parę, zakrywa kartoniki obrazkami do dołu. W obu przypadkach następuje ruch kolejnego gracza. Gra kończy się wraz z odkryciem wszystkich kart. Wygrywa ten, kto zebrał najwięcej par.

WARIANT NR 4 – TRIO

Gra dla 2 lub więcej graczy. Rekomendowany wiek graczy: 12+

Do gry używamy 30 kartoników: 10 obrazków przedstawiających dzieła, 10 kartoników z tytułami dzieł oraz 10 z informacjami faktograficznymi.

Tasujemy kartoniki i układamy na stole obrazkami do dołu tak, by karty nie nachodziły na siebie. Pierwszy gracz odkrywa dowolny kartonik, po czym stara się odkryć 2 pasujące kartoniki (chodzi o odkrycie kompletu kartoników: dzieło, tytuł, informacja faktograficzna). Jeżeli uda mu się skompletować 3 kartoniki dotyczące tego samego dzieła, odkłada je na bok. Jeżeli nie - zakrywa kartoniki obrazkami do dołu. W obu przypadkach następuje ruch kolejnego gracza. Gra kończy się wraz z odkryciem wszystkich kart. Wygrywa ten, kto zebrał najwięcej zestawów.

WARIANT NR 6 – OPOWIEŚĆ

W grze może wziąć udział kolejno dowolna liczba graczy. Rekomendowany wiek graczy: 12+
Do gry używamy 10 kartoników z różnymi dziełami Wyspiańskiego.
Kartoniki układamy na stole obrazkami do dołu. Gracz losuje 5 z nich i odkryte układa przed sobą. Rozpoczyna swoje opowiadanie, np. od słów: „Dawno, dawno temu…” lub „Pewnego razu…”. Następnie opowiada historię w oparciu o 5 obrazów, które wylosował. Zaczyna od dowolnego z nich, następnie opowiada w taki sposób, aby nawiązać do każdego z wylosowanych obrazów.
W tej grze nie ma złych odpowiedzi. Ograniczeniem jest jedynie wyobraźnia.

Gra powstała w ramach projektu Światu dajesz kształt, realizowanego przez Miejską Bibliotekę Publiczną w Gliwicach z okazji 110. rocznicy śmierci Stanisława Wyspiańskiego. Projekt dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz z budżetu Miasta Gliwice.

Gliwice 2017

Nakład: 300 egzemplarzy

Opracowanie gry:

Szkoła Podstawowa nr 9 im. Króla Jana III Sobieskiego w Gliwicach (Magda Ratecka, Marzena Bach-Cepok, Edyta Stanisławska)

Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 3 w Gliwicach (Judyta Włodarczyk, Janina Wolsza)

Gimnazjum z Oddziałami Dwujęzycznymi nr 3 im. Noblistów Polskich w Gliwicach (Aleksandra Szczepanik, Gabriela Mnich-Witkowska)

Miejska Biblioteka Publiczna w Gliwicach (Bogna Dobrakowska, Izabela Kochańczyk, Marta Kryś)

Opracowanie graficzne: Justyna Arkit-Kusiek

Tłumaczenie na język ukraiński: Anna Aksonova

Tłumaczenie na język angielski: Arkadiusz Badziński (kartoniki), Agnieszka Mistur (instrukcja)

Wykorzystane w grze grafiki pochodzą ze stron:

Autoportret

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Stanis%C5%82aw_Wyspia%C5%84ski,_Autoportret.jpg

Portret Józefa Mehoffera

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Józef_Mehoffer_by_Wyspiański,_1898.jpg?uselang=pl

Bóg Ojciec – Stań się

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kraków_-_Church_of_St._Francis_-_Stained_glass_01.jpg

Apollo (System Kopernika)

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Krakow_Medical_Society_house,_Apollo-stained_glass_window_design_by_Stanisław_Wyspiański,_4_Radziwillowska_street,_Krakow,_Poland.jpg

Portret Kazimierza Lewandowskiego

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lewandowski.jpg?uselang=pl

Ludwik Solski w roli Starego Wiarusa w Warszawiance

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ludwik_Solski.jpg

Portret żony w serdaku

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Stanisław_Wyspiański_-_Portret_żony_w_serdaku.jpg

Macierzyństwo

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wyspiański_Motherhood.png

Chochoły

https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wyspiański_Mulchs.jpg

Portret Dziewczynki

https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Wyspiański-Dziewczynka.jpg

Licencja: Uznanie autorstwa 3.0 Polska (CC BY 3.0 PL)

Gra nie jest przeznaczona na sprzedaż.